VnEdaily

Khác với dân chúng, các đời vua nhà Nguyễn có những cách đón Tết rất riêng…

Từ những thú chơi có 1-0-2…

Thời xưa, vào mỗi dịp Tết đến, nếu như người dân thường tổ chức những trò chơi như đấu cờ người, đấu vật… thì vua chúa lại có những cách giải trí hết sức riêng biệt.

Đầu tiên phải kể tới đó là trò chơi Đầu hồ. Đây là trò chơi có xuất phát từ Trung Quốc, có từ đời nhà Chu (1122 - 249 TCN) và được mệnh danh là trò chơi có nguồn gốc lâu đời, tồn tại dài nhất trong lịch sử Trung Hoa. Trong tiếng Hán, “đầu” nghĩa là ném vào, còn “hồ” là cái bình. “Đầu hồ” phần lớn chỉ phổ biến ở tầng lớp vua, chúa, quan lại và giới thượng lưu xưa.

Mô tả cách chơi "Đầu hồ" trong tranh dân gian Trung Quốc.

Để chơi được “Đầu hồ”, cần chuẩn bị một bó 12 que (gọi là thẻ - tượng trưng cho 12 tháng trong năm) vót từ loại gỗ chắc nhưng dẻo, dài cỡ 0,68m. Thứ hai, đó là một chiếc bình không đáy có dáng như nậm đựng rượu, làm bằng đồng, sứ hay gỗ.

Bình được đặt lên một đế nhỏ có trống nhỏ bên trong. Cuối cùng, ở giữa chiếc bình và vị trí đứng người ta đặt một miếng gỗ rộng 25cm, dài 40cm và cao khoảng 5cm, gọi là con ngựa hay con cóc.

Di vật những chiếc bình dùng để chơi "Đầu hồ" còn sót lại cho tới ngày nay.

Khi chơi, vua chúa và quan lại đứng ở vạch cách bình khoảng 2,5m. Sau đó, vua ném thẻ gỗ về phía trước, sao cho thẻ gỗ đập vào con cóc rồi nảy lên rơi vào miệng bình. Nếu thẻ rơi trúng bình sẽ gõ vào trống nhỏ đặt dưới đế, phát ra tiếng “binh! binh!” báo hiệu thắng lợi.

Cách chơi "Đầu hồ" dưới triều Nguyễn.

Tương truyền rằng, thời nhà Nguyễn, cứ sau những buổi yến tiệc trong dịp Tết, vua và các quan thường chơi trò chơi này. Trong số các triều vua, Tự Đức và Bảo Đại là hai nhà vua chơi trò này giỏi nhất.

Tái hiện trò chơi "Đầu hồ" thời hiện đại.

Trò chơi tiếp theo cũng được các vua nhà Nguyễn ưa chuộng chơi Tết đó là “Họa ngự thi”. Theo đó, hàng năm, cứ tới gần Giao thừa, vua lại chọn 4 vị quan trong triều để chơi trò này.

Các quan phải đứng đợi trước cửa nhà mình, khi nghe có tiếng ngựa hí, lục lạc kêu của kỵ mã do vua phái tới thì lập tức mặc áo mão để tiếp lệnh vua. Kỵ mã dâng tráp lên cho quan, trong đó có một bài ngự thi (thơ của vua).

Quan nhận thơ vua xong phải ngay lập tức vào vẽ lại bằng giấy Hoa tiên. Viên kỵ mã giao xong thơ cho người đầu tiên thì tiếp tục phi ngựa đi giao cho 3 vị quan còn lại. Giao thơ cho quan cuối cùng xong, kỵ mã quay lại nhận bài họa của quan đầu tiên và cứ thế cho tới khi nhận hết 4 bức của 4 quan.

Vua Tự Đức (1829 - 1883) - ông hoàng nổi tiếng rất ưa thích trò "Họa ngự thi".

Vua sẽ đợi trong cung để nhận 4 bài thi này, tự mình kiểm duyệt lại. Sau đó, tới ngày đầu năm mới, vua Nguyễn cho cận thần công bố trước văn võ bá quan. Lúc ấy, đích thân vua sẽ làm giám khảo, chấm xem bài phụng hoa nào hay nhất và ban thưởng.

"Họa ngự thi" bao giờ cũng có 4 thí sinh là 4 quan đại thần trong triều đình.

Bức phụng họa đẹp nhất sẽ được đích thân vua khen ngợi và trao thưởng.

Bên cạnh những trò chơi truyền thống mang đậm tính chất phong kiến xưa, một số vua nhà Nguyễn, điển hình là vua Bảo Đại (1913 -1997) lại có những thú chơi Tết ta rất “Tây”.

Theo lời kể của bà Trần Thị Vui - một cung nữ dưới thời Bảo Đại, sáng mồng 1 Tết, vua cùng Nam Phương Hoàng Hậu sẽ tới cung Diên Thọ thăm và chúc Tết Hoàng thái hậu Đức Từ Cung để tỏ lòng hiếu thảo. Tại đây, vua sẽ nghe nhạc trữ tình phương Tây, đánh cờ Domino làm cho không khí thêm vui nhộn, phấn chấn.

Tết của vua Bảo Đại bắt đầu với việc đi thăm và chúc thọ mẹ tại cung Diên Thọ.

Xong xuôi đâu đó, chiều mùng 1 Tết và ngày mồng 2, vua đi ô tô xuống Dạ Lê để đánh golf cùng những người bạn nước ngoài tại sân golf ông cho xây dựng sau khi du học từ Pháp về. Ngoài ra, vua Bảo Đại còn chơi quần vợt trong sân được xây riêng tại Hoàng thành, biểu diễn Jet ski (chơi motor nước) trên sông Hương ngay trong những ngày Tết Nguyên Đán.

Ngay cả trong những ngày Tết, vua Bảo Đại vẫn duy trì thói quen chơi thể thao của mình.

… tới những nghi lễ đón Tết đặc trưng…

Bên cạnh những trò chơi, thú vui đón Tết, các vua Nguyễn cũng không quên vai trò của một "thiên tử" trị vì thần dân. Bằng chứng là những nghi lễ đón Tết trong cung luôn được chú trọng và tổ chức tuyệt đối trang nghiêm.

Ngay từ mồng 1 tháng Chạp âm lịch, vua Nguyễn đã cho tổ chức lễ Ban sóc, tức việc phân phát lịch của nhà vua cho bá quan và hoàng thân quốc thích. Tiếp đó là lễ Phất thức (quét dọn, lau chùi). Trong lễ này, vua cho người lau chùi, dọn dẹp các ấn ngọc, kim sách trong điện Cần Chánh - nơi đựng tráp báu của quốc gia.


Tới ngày 30 Tết, Khâm Thiên Giám chọn giờ lành để bộ Lễ dựng cây nêu. Cây nêu của vua được dựng lên thì các dinh thự, chùa chiền mới được dựng lên theo. Đến năm 1876, vua Tự Đức quy định cứ tới giờ Thìn (8-10 giờ sáng) ngày cuối năm, tất cả cây nêu sẽ được dựng lên khắp kinh thành.

Lễ tế Nam Giao - một trong những lễ tế quan trọng vào dịp đầu xuân của các vua Nguyễn.

Sáng mồng 1 Tết, tất cả bá quan văn võ tề tựu trước sân điện Thái Hòa chúc mừng vua. Tại các miếu thờ, trong vòng 4 ngày, vua đều cho cúng tế, thắp hương nghi ngút, thậm chí mỗi lần cúng phải có 32 món ăn riêng do sở Lý Thiện đích thân nấu.


Ngoài những nghi lễ trong cung, mỗi dịp Tết đến, các vua thời nhà Nguyễn cũng ra phía Bắc ngoài Hoàng Thành để làm lễ Tịch Điền. Trong lễ này, vua cùng các hoàng thân đích thân cày ruộng để làm gương khuyến khích người dân trong nước siêng năng đồng áng.

Hình ảnh mô phỏng lễ Tịch Điền triều Nguyễn.

Mới đây, giao diện TouchWiz trên các smartphone Samsung năm 2014 đã được hãng hé lộ phần nào cho thấy thiết kế phẳng đồng thời là số 5 bí ẩn.

Chỉ một tuần trước, giấy mời tới sự kiện ra mắt sản phẩm mới của Samsung vừa được công bố, sự kiện mang tên Unpacked 5 dự kiến sẽ là thời điểm ra mắt siêu phẩm Galaxy S5 của hãng. Để chuẩn bị trước cho sự kiện này, mới đây Samsung đã tung ra bộ biểu tượng mới của TouchWiz, nhiều nguồn thông tin cho rằng TouchWiz sẽ được thay đổi giao diện trong lần ra mắt này.


TouchWiz mới sẽ sở hữu giao diện phẳng cùng chữ số 5 bí ẩn, một số nguồn thông tin cho rằng số 5 này đại diện cho 5 trải nghiệm mà bộ ứng dụng TouchWiz sẽ mang tới người dùng.


Như vậy, lần ra mắt này, giao diện trên những chiếc smartphone Samsung sẽ sở hữu màu sắc nhạt hơn cùng TouchWiz thay đổi cũng như màn hình khóa dạng Live Tiles giống như Windows Phone 8. Sự kiện Unpacked 5 sẽ được diễn ra trong khoảng 9 ngày nữa, liệu siêu phẩm Galaxy S5 có thỏa mãn được kì vọng từ phía người dùng?

Tình yêu vốn là một đóa hoa nở muộn, biết cần mẫn chăm sóc, lại khéo léo nâng niu mới mong đóa hoa kiêu kỳ ấy nở đẹp và lâu tàn.

Em đã nghĩ, có phải mình đã trở nên quá lạc lõng hay không, khi mà những ngày này người ta mang yêu thương ngập lối. Những cô gái với nét cười e thẹn không giấu giếm niềm hạnh phúc với bó hồng trên tay, những chàng trai với ánh mắt si tình ngơ ngẩn. Chúng ta lạc nhau ở đâu giữa muôn vàn người đang tấp nập và hối hả yêu nhau?

Em đã nghĩ, em sẽ dừng chân và chờ đợi một người em cho là xứng đáng, và em cũng cố gắng xứng đáng để yêu thương họ trọn vẹn thật tâm. Nhưng thời gian cứ trôi đưa đẩy cái xuân này sang xuân khác, khiến em từ lứa tuổi hồn nhiên vô lo vô nghĩ với yêu đương cũng bắt đầu giăng lên nhiều suy tư. Hay là em đã chợ đợi quá lâu?

Em vẫn tin anh là một ai đó đặc biệt hơn so với nhiều người khác, không phải bởi anh giàu có hay tài ba, chỉ vì anh là người có thể khiến tim em rung động.  Niềm tin trong em không sai, cũng chưa bao giờ héo mòn. Chỉ là đôi khi em nghĩ, có lẽ em cần tìm ra anh để chứng minh rằng anh là một người đặc biệt, chứ không phải để anh tìm ra em, đi lướt qua nhau rồi mới nhận ra nhau là đặc biệt.

Và có những ngày vắng xa, những cung đường mòn mỏi, những nỗi nhớ xếp tầng, em lục tìm miền quá khứ hanh hao. Chúng mình nhìn nhau ngượng nghịu, cái nắm tay hờ hững trao đi, ánh mắt một chiều có đôi lần bẽn lẽn. Chúng mình đã yêu nhau, phải không anh?

Tình yêu vốn là một đóa hoa nở muộn, biết cần mẫn chăm sóc, lại khéo léo nâng niu mới mong đóa hoa kiêu kỳ ấy nở đẹp và lâu tàn. Tất nhiên, rồi tình yêu cũng sẽ tàn, người ta nói tình yêu không tàn là đã đồng điệu giữa tình thương sau khi yêu với tình yêu ấy. Khi gắn bó đủ lâu, yêu nhau đủ nhiều, cam tâm đồng lòng nguyện bước bên nhau, sau chữ tình người ta còn đồng hành chữ nghĩa. Hẳn là tình yêu khi ấy còn chóng vánh ít nhiều, nhưng vẫn đủ níu kéo tay nhau giữa muôn vàn nghiệt ngã.

Đừng lo sợ về một ngày xa xôi nào đó, khi mà anh không còn yêu em, em không còn yêu anh. Chúng ta biết rằng không ai thương ai trọn vẹn một đời một kiếp, và ai đó cũng đã từng nói tình yêu là một thứ có hạn kỳ. Mà đã là hạn kỳ, thì có bao giờ giới hạn là mãi mãi đâu anh!

Chỉ là, mình cứ yêu nhau hồn nhiên như những đứa trẻ say mê với tình đầu, giống như bao nhiêu người khác vẫn lướt qua giữa cuộc sống bình ổn.

Chỉ là, mình cứ an yên với những quan tâm ngày thường nhỏ nhặt, rồi nhận ra tình yêu trong nhau đủ ấm lòng, giống như những đôi lứa vẫn tồn tại song song trong thế giới của chúng ta.

Chỉ là, mình cũng trải qua những nhớ mong hờn giận, những cung bậc cảm xúc trong một câu chuyện tình, để có thể biết rằng, chúng mình cần nhau, sống bon chen chật hẹp trong cõi đời rộng lớn là để tìm ra nhau và nhận ra tình yêu ấy.

Chỉ là vậy mà thôi, anh nhỉ? Chỉ là, mình cũng sẽ yêu nhau, như người ta thôi anh!

Nếu tình yêu thật sự có hạn sử dụng, ta sẽ yêu nhau thế nào, và để rồi nói chia tay ra sao?

Khi yêu ai chẳng muốn tin rằng chuyện tình của mình là vĩnh cửu. Chẳng ai nghĩ, tình cảm của con người sớm chiều sâu nặng, nhưng cũng có thể thay đổi bất cứ lúc nào. Ngày hôm nay có thể sống chết không xa rời, ngày mai bất chợt chẳng còn tha thiết gì nhau?

Cơn ác mộng lớn nhất của tình yêu, chính là đổ vỡ. Trên đời này liệu có được bao nhiêu mối tình duy trì được mãi mãi, cũng có bao nhiêu mối tình có thể cùng nắm tay nhau, giữ chặt trái tim còn nguyên vẹn nhịp đập như lúc ban đầu?

Phũ phàng mà nói, đồ vật còn có hạn sử dụng, thời gian sống của bất cứ ai cũng đều bị giới hạn bởi thời gian. Vậy thì hà tất tình cảm, thứ khó đoán biết, khó điều khiển, không thể nắm bắt, lại chống đối được với quy luật của tạo hóa để tồn tại vĩnh viễn?


Em vẫn muốn tin vào lý thuyết của tình yêu không giới hạn, nhưng có mấy ai là không phải trải qua đôi ba cuộc tình, ít nhiều sóng gió, vài lần đổ vỡ thì mới có hạnh phúc đích thực?

Nếu tình yêu thật sự có hạn sử dụng, ta sẽ yêu nhau được bao lâu? Đếm ngày hay đếm tháng, đếm hạnh phúc hay đếm khổ đau, đếm kỷ niệm ngọt ngào hay là những vết thương chi chít?

Nếu tình yêu thật sự có hạn sử dụng, ta sẽ yêu nhau thế nào, và để rồi nói chia tay ra sao? Người ta nói, không nên quá bi quan với tương lai của tình yêu. Còn em thì thấy, hiện thực khốc liệt lúc nào cũng song hành với lãng mạn trong tâm tưởng. Hy vọng càng nhiều, thất vọng càng đau, nếm mùi đau khổ phía sau hạnh phúc chính là hình phạt lớn nhất cuộc đời.

Nếu tình yêu thật sự có hạn sử dụng, chúng ta có nên vì tình yêu đổ vỡ mà chôn vùi vĩnh viễn tuổi thanh xuân của mình?


Hôn nhân là đích cuối của mọi yêu thương, nhưng còn chưa đủ để chứng minh rằng tình yêu là bất biến. Có thể nắm tay nhau đi hết cuộc đời là hạnh phúc trọn vẹn, nhưng nếu có vấp ngã cũng chỉ là tình yêu có hạn sử dụng mà thôi…

Vậy nên chớ có vì tình yêu hết hạn mà suy sụp đến mức không sống nổi, cũng đừng bi lụy rằng đã bỏ qua hạnh phúc nhất đời. Tình yêu của chúng ta hết hạn sử dụng rồi dẫu có đau lòng muốn chết, nhưng nghĩ kỹ mới thấy, chúng ta thật sự không dành cho nhau, không thể nắm tay nhau đi hết cuộc đời.

Tình yêu có hạn sử dụng thật đấy, kể cả có thể đi cạnh nhau trọn đời, nhưng sâu đậm đến mấy cũng sẽ có một ngày thay thế bằng những thứ tình cảm khác, trân trọng và quan tâm, cái tình nghĩa ấy, chính là hạnh phúc đích thực.

Sợ hãi hay né tránh hiện thực, cũng sẽ phải có ngày chấp nhận. Chỉ cần bạn đừng vì quá tin tưởng để mà chịu tổn thương quá lớn. Chỉ cần bạn biết dũng cảm bước qua những lần sử dụng đã hết ấy, coi nó như chuyện thường tình, và trưởng thành hơn…